2x Hamlet in één week, 7 verschillen gespot
“To be or not to be”. Wie kent ze niet, de beroemde woorden die Hamlet uitspreekt voordat hij zijn familie uitmoordt. Toevallig heb ik twee Hamlet-voorstellingen in één week gezien. En er waren nog wel wat meer toevalligheden. Even kort. Ik had al weken een ticket besteld voor de Hamlet-voorstelling van theatergezelschap VTV uit Ronse, ‘Zot zijn doet wel zeer’. Donaat Deriemaecker, vroeger bekend van tv, nu van zijn drukkerij, speelde de rol van oom. De man die zijn broer vermoordt, zijn schoonzus tot vrouw maakt, en daarmee Hamlets stiefvader wordt. Uiteindelijk eindigt hij – en naast hem vele anderen – als lijk. Bekijk het sfeerfilmpje van VTV, onderaan vind je enkele mooie actiefoto’s. In de week voor de voorstelling kreeg ik toevallig een kaart in handen voor de Hamlet-uitvoering van Abattoir Fermé in de Vooruit, met Stephan Degand in de hoofdrol. Ik daar dus ook naartoe, straatloper die ik ben.
Contents
Twee keer Hamlet van op de eerste rij
Dat mag je letterlijk nemen. In de theaterzaal van de Vooruit zat ik op de eerste rij. Wat er ook gebeurde op het podium – en er gebeurde véél – ik zat er letterlijk met de neus op. Nu en dan schoot me door het hoofd dat ik toch liever een aantal rijen verder had gezeten. Maar dat kwam door die tomeloze golf energie die van het podium de zaal instroomde. In Ronse ging het nog een stapje verder: daar zat ik echt tussen de acteurs op het podium. Ik kon hun poriën zien, zo dichtbij zat ik. Die nabijheid had zowel positieve als negatieve gevolgen. Positief was die toch wel aparte sfeer die er heerste. Negatief was dat ik merkte dat sommige dialogen vrij houterig werden uitgesproken. Had ik enkele rijen verder gezeten, dan was me dat wellicht ontgaan.
Originele regie in beide moordstukken
Een van de mooiste toneelstukken die ik heb gezien was Hamlet van Theatergezelschap Rotterdam, jaren geleden, ook in de Vooruit. Drie uur en een half, met een half uur pauze in het midden. Die prachtige Nederlandse uitspraak, het mooie verhaal, een CNN-nieuwslezer als koerier, prachtige acteerprestaties in een prachtregie. Ook in deze stukken was de regie origineel. Bij Abattoir Fermé zat Hamlet aan een tafeltje in een café, uit de jukebox schalde het eerste kwartier alleen maar luide muziek, was er véél actie op het podium en waren de acteurs onverstaanbaar aan het praten. Pas nadat de muziek stopte, kon je begrijpen wat ze zeiden. De nadruk lag op de tragische Hamlet, de depressieve, agressieve man die verteerd wordt door wraakgevoelens. In Ronse lag de nadruk meer op het gek zijn en zagen we een clowneske Hamlet aan het werk. Wraak versus gek zijn. In beide gevallen werkte het goed.
Ellen Foley gemeenschappelijk serendipiteit-element
Donaat Deriemaecker had in augustus enkele mensen van Magelaan uitgenodigd op Ronse Opscène, een muziekfestival dat hij sponsort met zijn drukkerij Deriemaeker Printing. Ik was erbij, pakte een lekkere maaltijd én een concert van Ellen Foley mee. Bekend als zangeres die Meatloaf van antwoord dienst in ‘Paradise by the Dashboard Light’. Vanuit de vip-tent hadden we een prachtuitzicht op die mooie madam. En nu komt de toevalligheid eraan. Wat hoor ik in Hamlet van Abattoir Fermé? Ophelia verklaart haar liefde aan Hamlet in een karaoke-uitvoering van…. ‘Paradise by the Dashboard Light’. Het lied waarin Foley haar stemvolume op twaalf zet. De dame die ik heb gezien op Ronse Opscène op uitnodiging van Donaat. De man die een week later zijn versie van Hamlets oom op het podium neerzet en naar wie ik ga kijken. En zo sluit de cirkel zich.
Muziek muziek muziek
In beide voorstellingen was muziek te horen, maar van een ander kaliber. Bij Abattoir Fermé hoorde ik vooral opzwepende muziek, vol ritme. Stephan Degand drumde een lied zelfs agressief mee op zijn tafel. Ik vond die luide muziek een meerwaarde, zelfs de valse karaokeversie van Ophelia deed me wat. Een kennis in de zaal vond de muziek – en bij uitbreiding de hele voorstelling – dan weer verschrikkelijk. In Ronse klonk de muziek heel wat rustiger. De voorstelling van Abattoir Fermé greep me naar de keel door de dynamiek in het acteren – iedereen acteerde zo gretig, zo vol passie en vuur, zo ondersteboven goed. En laat ik daar nu fan van zijn. Was het omdat ik op de eerste rij zat, maar ik kon de tranen zien in de ogen van Stephan Degand. Die man bracht echt een grimmige klassevertolking. In Ronse verliep het acteren kalmer. Alleen Hamlet sprong in het rond.
Moorden verschillen
Abattoir fermé heeft zijn naam niet gestolen, deze voorstelling was de eerste die ik van het toneelgezelschap zag. Naar het schijnt brengen ze wel meer geflipte voorstellingen. Het podium moest een café voorstellen maar leek wel een slachthuis. Alle personages zaten van bij de eerste seconde onder het bloed. Ze dronken en knoeiden voortdurend bloedrode wijn. Rood, rood, rood was de overheersende kleur. De moorden werden ook héél plastisch getoond, met liters bloed en pure agressie. In Ronse verliepen de moorden een stuk bedaarder en serener met behulp van gif. Je zag de mensen gewoon in elkaar zakken, of het sterven verliep achter een gesloten gordijn.
Genoten van beide voorstellingen
Hoe verschillend ze ook waren, ik heb van beide voorstellingen genoten. Ook vriendin Lidia vond de Ronse-Hamlet zeer goed meevallen. Fijn dat ik Donaat Deriemaecker heb zien acteren. Die doet dat uitstekend en ik ben van plan nog meer stukken van hem te gaan bekijken. Alle acteurs van het theatergezelschap VTV deden het trouwens goed. De vondst om jonge mensen als koor in te zetten die hun teksten debiteren vanuit de zaal en vanop het balkon, vond ik subliem. Eén van hen speelde de geest van de vader in een uilen-onesie. Kwam heel grappig over. Ja, ik heb een fijne zondagnamiddag beleefd. Ook de Hamlet van Abattoir Fermé zal me bijblijven als apart, origineel en verduiveld goed, want het deed me wat, nog meer dan het stuk in Ronse. En stukken die me wat doen – dat geldt ook voor boeken – vind ik goed. Meer moet dat echt niet zijn.
Tot de volgende!
Een impressie van de Hamlet van Theater VTV. Mooie kostuums. Mooie regie. Goede acteerprestaties. Puike kostumering. Mooi gedaan!
SEO copywriter nodig, freelance copywriter, of gewoon op zoek naar een copywriter in Gent? Ik stel me graag kandidaat.
© C’bon
Donaat Deriemaeker
Dank Christine, voor het vakkundig ontleden van onze voorstelling. Als liefhebbers hebben wij zelf ook erg genoten van onze voorstelling én van de repetitieperiode ernaartoe. We hebben Shakespeare in ons hart gesloten.
Met Theater VTV proberen wij liefhebberstoneel te spelen zonder toe te geven aan gemakkelijk succes of commerce. Daarbij geven we veel aandacht aan jong talent.
Leuk te lezen dat je genoten hebt!
Christine
Vakkundig is een groot woord. Ik ben gewoon liefhebber van toneel, én van Shakespeare om eerlijk te zijn. Ik kom nog eens kijken, dus hou me op de hoogte van toekomstige voorstellingen! Jullie zijn goed bezig!
Donaat Deriemaeker
zal ik zéker doen!
Christine
Ik help het je onthouden. 🙂
Lidia Van Holderbeke
Hé, een primeur: de eerste keer dat mijn naam in een blog verschijnt! Leuk. 🙂
Christine
Haha, meer met mij op stap gaan. Je zal merken dat je dan nog meer wordt vermeld. 🙂