Boekenlijst 4 van 2021 – 14 boeken waarvan 3 superkleppers

Time flies when you’re having fun. Het is alweer eind december 2021. Het loodzware boek dat ik nu aan het lezen ben, zal ik dit jaar niet meer uitkrijgen. Ik laat dus nu al mijn boekenlijst 4 van 2021 op je los.

Wat vind je in deze boekenlijst 4 van 2021? Een lekker lezend scanbaar overzicht van cover, titel, het aantal sterren dat ik het boek geef en een korte argumentatie van maximaal 150 woorden (behalve de iets langere recensie bij het laatste boek) waarom ik dat oordeel heb toegekend. Want een extra argumentatie is toch wel een meerwaarde volgens mij. Voor hetzelfde geld brand ik een boek af omdat ik net die morgen met het verkeerde been uit bed ben gestapt! 🙂

Ik laat je niet langer in spanning, geniet van de boekenlijst. Geen enkel overzicht missen? Schrijf je dan in op mijn nieuwsbrief. De inschrijflink vind je onderaan in de footer.

Hier vind je trouwens mijn boekenlijst 3 van 2021, mijn boekenlijst 2 van 2021 en mijn boekenlijst 1 van 2021.

Vijfsterrenboeken in mijn boekenlijst 4 van 2021

Apeirogon door Colum McCann
*****

Hoe hoopgevend is deze roman? McCann vertelt het verhaal van twee bestaande mannen, een Palestijn en een Jood, allebei vader van een dochter die werd gedood door de tegenpartij. Op een bijeenkomst van ouders van vermoorde kinderen leren ze elkaar kennen en worden ze vrienden. Samen belijden ze één boodschap: “Praat met elkaar, dat is de enige manier om in Israël een vorm van vredevol samenleven te bereiken”. Deze prachtige roman is er niet om in één keer uit te lezen. Ik heb hem stukje bij stukje gesavoureerd en werd beloond met een gevoel van hoop: ooit komt het daar in orde! Fenomenale structuur. Alle ideeën, verhalen, opmerkingen, overpeinzingen, herinneringen en verslagen komen in duizend kleine en soms iets grotere hoofdstukken. Alles past harmonieus in elkaar, ook al lees je vaak het vervolg van iets tientallen pagina’s verder. Vogels spelen een opvallende hoofdrol. Als symbool van vrijheid en vrede?

Uit het leven van een hond door Sander Kollaard
*****

Die eerste bladzijden dacht ik: “Weer diezelfde Nederlandse kneuterigheid, die saaie navelstaarderij van een man die niets tegenkomt. Weer een boek dat de Libris niet verdient”. En opeens kwam de ommekeer, ging ik meer rechtop zitten, begon ik geïntrigeerd te lezen, kwamen het hoofdpersonage en de personen waaraan hij denkt en ontmoet(te) echt tot leven. Een kooikerhond – mooi ras! – blijkt ziek en ondertussen overdenkt het baasje zijn leven en liefdes, de dood van zijn oudere broer, zijn ex-huwelijk, zijn minnares. Maar ook die toevallige ontmoeting van vandaag met pracht-Mia en de verwijzingen naar de toekomst, de datum waarop en hoe hij zal sterven. Alles zo menselijk en tegelijk schitterend verteld. Het in beginsel saaie verhaal wordt een echte ode aan de levenslust als bron die je in leven houdt. Ik ben alvast overtuigd!

Hoe verder ik in het boek kwam, hoe blijer ik werd. Toffe ervaring.

Bloemen van steen door Ilaria Tuti – Dé ontdekking in mijn boekenlijst 4 van 2021
*****

Lees dit boek! Het zal ook jouw hart raken. Je zou gaan denken dat WOI zich volledig aan de IJzer heeft afgespeeld, maar niets is minder waar. Ook andere landen hadden te kampen met die verschrikkelijke oorlog waarin militairen elkaar doodden voor een stukje grond. Volledig onzinnig uiteraard en dat wordt in deze historische roman overduidelijk.

Hoe moedig die Italiaanse vrouwen waren die de militairen hoog in de Alpen bevoorraadden. Dat moest te voet, want begaanbare paden om met muilezels proviand en munitie te brengen waren er niet. Urenlang bergop, voor dag en dauw, door weer en wind, mét een loodzware mand op de rug. De weg terug namen ze een draagbaar met een lijk mee.

Aangrijpend verhaal dat de gebeurtenissen van twee jaar in een paar maanden samenvat, inclusief heldendaden van militairen met een hart én een geweten. De taal grenst aan poëzie. En de boodschap? Soldaten doen ook maar wat hen opgedragen wordt.

Viersterrenboeken in mijn boekenlijst 4 van 2021

De ontdekking van Urk door Matthias M.R. Declercq
****

Onderzoeksjournalistiek van de bovenste plank. Geïntrigeerd zitten lezen, in die eerste pagina’s zelfs met vochtige ogen bij de beschrijving van de vele sterfgevallen onder de vissers. En dat was pas het begin. Het boek omvat acht hoofdstukken en elk ervan beschrijft zaken die nog onvoorstelbaarder zijn. Druggebruik, incest, vandalisme, brandbommen, geloofstwijfel … Ik vraag me af wat een Urker denkt als hij dit boek leest. Zou hij bijvoorbeeld op zoek gaan naar de incestplegers? Of zou hij zoals gebruikelijk alles onder tafel vegen? Want in Urk wordt er niet gepraat over problemen, alleen over God, en laat dat nu de enige zijn die niet kan helpen.

Interessant relaas over de wil om de wereld buiten te sluiten en de oude hyperconservatieve religieuze bijbelcultuur te behouden. Is echter moeilijk met dat grote industrieterrein in de achtertuin, waar ze vis (en drugs) importeren vanuit de hele wereld en stinkend rijk worden.

Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken door Arjen van Veelen
****

Mooie ode aan een gestorven vriend. Dat die vriend de jong gestorven Vlaamse schrijver Thomas Blondeau is – in de roman enkel omschreven als Tomas zonder h – kwam ik pas te weten toen ik in de roman zijn overlijdensbericht las op een teletekstpagina. Was een verrassing van formaat, want dat wist ik niet. Recensies lees ik niet vaak, omdat ze soms te veel informatie prijsgeven. Ik las het boek omdat het op de shortlist van de Libris stond. Heb werkelijk genoten van de beschrijving van de vriendschap tussen een verlegen Nederlandse student in Leiden en zijn onbescheiden, oudere medestudent Tomas, de jongeman uit het verre West-Vlaanderen die hem stimuleert schrijver te worden. Ook het verhaal van de zoektocht naar het graf van Alexander en de verwijzingen naar obelisken zijn leerrijk en aangenaam om te lezen. Ik zal nu maar eens iets lezen van Blondeau zeker? Zo val ik nooit zonder leesvoer.

De fabriek van klootzakken door Chris Kraus
****

Dit boek zou gebaseerd zijn op het leven van de opa van Chris Kraus. Man man man, mocht slechts tien procent van dit verhaal echt zijn gebeurd – en volgens mij is dat het geval – dan is zelfs dat ongelooflijk. Verschrikkelijk verhaal van twee broers uit Riga die door omstandigheden in de SS terechtkomen en daar hun zaken doen, de een al wat dodelijker dan de andere. Beide broers spelen vervolgens een rol van betekenis als spion in de heropbouw van Duitsland. Eén van hen vertrekt zelfs naar Israël, letterlijk als besneden Jood, en speelt daar zijn bedrieglijke dubbelrol verder, ook naar zijn zus/schoonzus/geliefde. Vaak kwam een herinnering aan het grootse ‘De nazi en de kapper’ van Hilsenrath voorbij.

Goede structuur: een broer heeft een kogel in de kop en vertelt zijn levensverhaal aan de ontstelde hippie in het ziekenbed ernaast. Zware kost, met af en toe wat welkome humor.

Het boek van wonderlijke nieuwe dingen door Michel Faber
****

Helemaal anders dan Lelieblank, Scharlakenrood, maar ook dit boek heb ik graag gelezen. Hoewel het op het SF-schap hoort, dacht ik af en toe een verslag te zitten lezen van de milieurampen die ons nu teisteren, met regenbuien, zondvloed, overstromingen, lege winkelrekken, elektriciteitspannes..… Soms moest ik even slikken omdat we die angstaanjagende voorspellingen nu al ervaren. Origineel verhaal van een zendeling die naar een planeet miljoenen kilometers verder wordt gestuurd om de inheemse bevolking daar de christelijke leer bij te brengen. Zijn vrouw blijft achter en stuurt hem steeds verschrikkelijker verslagen over de rampen op aarde. Van het verslag van de folterdood van hun hond kreeg ik letterlijk kramp in de maag. De manier hoe Faber de inheemse bevolking beschrijft is subliem. De klanken die ze niet kunnen uitspreken, hun gezichten die op hersenen lijken, die hete zon en supervochtige lucht.

Als intrigerend toekomstbeeld kan het tellen.

De kat en de generaal door Nino Haratischwili
****

Overtuigend verhaal over schuld, boetedoening, oorlog en liefde. Eén minpuntje: de lengte. Te vaak dacht ik bij alweer een zes pagina’s durende beschrijving van een personage dat het wel met wat minder woorden kon. Maar dat gebeurt alleen in die eerste paar honderd pagina’s. Daarna grijpt het verhaal je naar de keel en sleept het je mee naar het einde. Verrassend en toch ook weer niet. Overtuigend boek in een speelse en toch duidelijke taal. Eigenlijk worden er drie verhalen verteld. Dat van Kat, een jonge actrice met Georgische wortels die als twee druppels water lijkt op een meisje dat tijdens de eerste Tsjetsjeense oorlog werd vermoord. Er is de Generaal, een rijke oligarch met een duister verleden. En er is Kraai, een journalist gedreven door obsessies.

Het verhaal is als een Rubiks-kubus. Moeilijk en tijdrovend om te lezen/op te lossen, maar als het lukt, ben je zéér tevreden.

De onzichtbaren door Roy Jacobsen
****

Overtuigend beeld van het zware leven in Noorwegen, begin twintigste eeuw. Met opvallend beklemmende beschrijvingen van de verwoestende kracht van de natuur. Een familie probeert te overleven op een geïsoleerd rotseiland voor de Noorse kust, te midden van de oceaan. Het leven is er hard, tijd om kind te zijn is er niet. Er zijn de eindeloze perioden van duisternis, de hevige sneeuwstormen, die verschrikkelijk gevaarlijke, weerbarstige zee die voedsel verschaft maar ook genadeloos doodt. En er is de armoede. De familie is meester én slaaf van hun eiland en vooral de beschrijvingen van dat slaaf zijn hakken erop in. De gezinsleden leven op zichzelf en communiceren niet. Spreken hun gevoelens en gedachten nooit hardop uit. Hebben dromen die nooit uitkomen.

En toch sluit dit beklemmende verhaal hoopvol af, want iedere generatie doet het beter dan de vorige. Ik heb er nog lang niet genoeg van. Nu ‘Witte zee’! (Dat zou helaas een enorme tegenvaller worden – Zie verder bij de eensterrenboeken.)

Driesterrenboeken in mijn boekenlijst 4 van 2021

Speeldrift door Juli Zeh
***

Wat een intelligente, erudiete dame is die Juli Zeh. Ik beschouw mezelf als een niet te dom exemplaar van het menselijk ras, maar sommige conversaties in dit boek tussen de 15-jarige Ada, de 18-jarige Alev en de leerkrachten kon ik gewoon niet volgen. Ook de onderlinge filosofische conversaties over het goede en het kwade en het verschil tussen beide gingen mijn petje meer dan eens te boven. Waarom die twee doen wat ze doen, hoe ze zonder enig scrupule een leven van een ander zo op de kop kunnen zetten en vernietigen, is onbegrijpelijk.

Ik ben toch blijven lezen, ook al vond ik sommige stukken langdradig en niet te vatten, en geleidelijk aan raakte ik in de ban van het verhaal. Eigenlijk vrij logisch, want wat beschreven wordt staat zo ver van je eigen leven dat je niet anders kan dan verbijsterd verder lezen. Alleen het einde valt wat tegen.

Tweesterrenboeken in mijn boekenlijst 4 van 2021

Sneeuwblind door Ragnar Jónasson
**

Ik geef het toe. Af en toe een thriller lezen, zo tussen het wat hoogstaander werk door, het blijft een van mijn guilty pleasures. Zeker van een Scandinavische auteur, want het schrijftalent om een goede whodunit te schrijven zit daar precies in het drinkwater. Maar dit boek is toch niet wat ik ervan verwachtte op basis van de backcovertekst.

In de eerste plaats is de stijl belabberd. Nu hoeft een thriller niet zo literair hoogstaand te zijn, maar het moet wel beter zijn dan dit kinderlijke niveau. Eentonige zinnen en feiten die elkaar voortdurend herhalen. Soms dacht ik een Agatha Christie te zitten lezen – die boeken heb ik verslonden als KIND, en dat zegt het eigenlijk allemaal. Ik verwachtte elk moment de komst van Hercules Poirot. De plot is onorigineel, vergezocht én er zijn te veel losse eindjes. Ben niet onder de indruk. Dit gaat naar het boekenkastje.

Eensterrenboeken in mijn boekenlijst 4 van 2021

Witte zee door Roy Jacobsen
*

Eerlijk? Dit vervolg op De Onzichtbaren is archislecht. Alles wat ik prachtig vond aan het eerste boek is gewoon verdwenen. Deze roman is veel conventioneler dan zijn voorganger, veel minder lyrisch en meer op actie gericht. In het eerste boek stonden het eiland en de levenswijze van de bewoners centraal. Je leefde met hen mee terwijl ze vochten tegen de elementen, het extreme weer, de vijandige zee. Je kreeg het beeld voorgeschoteld van een werkelijk meedogenloze natuur. Hier moet een vrouw het hoofd bieden aan de verschrikkingen van de oorlog, uitgelokt door de mens. Het verhaal is geschreven in een infantiele stijl met dialogen die naam onwaardig. Hij zegt… Zij antwoordt… Hij vraagt… Zij bevestigt… Ik heb de laatste bladzijden gescand. Had er geen zin meer in, had totaal geen klik met ook maar iemand van de personages. De rest van de boeken? Die sla ik over.

Met andere woorden door Jhumpa Lahiri
*

Niet onder de indruk van dit narcistische egodocument vol zelfmedelijden: “Ik doe zo mijn best om Italiaans te leren, maar dat wordt zo weinig gewaardeerd. Mijn man spreekt veel slechter Italiaans en krijgt meer positieve reacties!” Ik heb het niet voor autobiografische boeken. Dat voortdurende herhalen van het woordje ‘ik’ werkt me danig op de zenuwen. Een paar pagina’s lukt nog wel, maar van een heel boek word ik horendol. De fictie van Lahiri is in één woord prachtig. Geen enkele van haar boeken geef ik een score minder dan 4. Maar dit? Lahiri is zo vol van het feit dat ze een derde taal aanleert, na het Benghaals en het Engels. Ze gaat zelfs in Rome wonen én schrijft er een boek in het Italiaans.

Hoezeer ze het ook ontkent, ze blijft toch een rasechte Amerikaanse. Vrijwel niemand leert daar ooit een tweede taal, en zeker geen derde! Doen ze dat wel, dan vinden ze dat een reden om dat meteen vol trots aan de hele wereld te vertellen. Jhumpa doet dat meteen in boekvorm. Het enige goede? De titel!

Codex XIII door Alexander Baert
*

Dit wordt een moeilijke bespreking, want ik kan me voorstellen dat deze heel gevoelig ligt. Toen Alexander Baert stierf op 24-jarige leeftijd bleek hij al 400 pagina’s te hebben geschreven van een soort Lord of the Rings-queeste: opa stuurt kleinzoon op pad met een avontuurlijke wereldreddende opdracht.

De verhaallijnen zijn meeslepend, de zwart-witpersonages zijn voorspelbaar goed of archislecht, er is de vriendschap én het verraad tussen de hoofdpersonages. Dit zou een spannende avonturenroman kunnen zijn. Maar dat is het niet, want de roman is niet af. Alexanders vader besloot het onafgewerkte manuscript zelf te vervolledigen en ging op zoek naar een uitgever die het boek op de markt wou brengen zonder er ook maar één woord aan te veranderen.

De keuze om niets aan de tekst te wijzigen is menselijk en begrijpelijk. Maar tegelijk een misser van formaat, want dit boek én de soms tenenkrullende ergerniswekkende schrijfstijl hebben een enorme behoefte aan een grondige eindredactie. Werkelijk alles wordt herhaald, twee, drie, tot vier keer na elkaar. Soms lees je op twee pagina’s vier keer hetzelfde, telkens met iets andere bewoordingen…

Schrijven is vooral schrappen. Was Alexander niet gestorven, dan had hij zijn tekst volgens mij nog eens grondig bekeken, of laten bekijken. Want auteurs, ook de beste, maken gebruik van redacteurs én weten waarom.

Ziezo, je hebt ze allemaal gehad!

Alle 13 boeken in mijn boekenlijst 4 van 2021. Er komt een nieuw jaar aan, met stapels nog te lezen boeken op mijn  leestafel. De pootjes breken bijna, zoveel boeken liggen erop. Ik hoop op een 2022 met véél prachtige literaire ontdekkingen. Ook voor jou!

Benieuwd naar mijn boeken top vijf van 2021?

Tot de volgende!

© C’bon, copywriter in Gent en ook copywriter SEO