Boekenlijst 2 van 2022, 19 stuks gelezen

We zijn begin juli, het tweede kwartaal van 2022 is weer voorbij. Hier komt die dus weer aan, mijn boekenlijst 2 van 2022. Zoals altijd lekker leesbaar, met cover, titel, het aantal sterren dat ik het boek geef in dalende volgorde, en een verslagje van de reden daarvoor. Want dat blijf ik belangrijk vinden, de uitleg waarom ik een boek goed, gemiddeld of slecht vind.

Wil je nog meer leestips? Schrijf je dan in op mijn nieuwsbrief. Je vindt de inschrijflink in de footer. Doen!

Hier komt mijn boekenlijst 2 van 2022 aan. Geniet ervan. Enne, een reactie nalaten mag altijd… Ook helemaal onderaan.

Ook geïnteresseerd in mijn boekenlijst 1 van 2022? Boekenlijst 3 van 2022 en boekenlijst 4 van 2022 staan ook al online!

Vijfsterrenboeken in mijn boekenlijst 2 van 2022

’t Hooge Nest door Roxane van Iperen
*****

Indrukwekkend boek van begin tot eind. Je krijgt het verhaal van een joodse familie in Amsterdam, mensen zoals jij en ik, waarvan de beide dochters quasi toevallig in het verzet terechtkomen. Als blijkt dat de situatie voor joden steeds erger wordt en ze met de hulp van behoorlijk veel Nederlanders uiterst vlotjes op de trein worden gezet naar de concentratiekampen, wordt het uiteraard ontzettend gevaarlijk. Samen met andere joden duiken ze onder in ’t Hooge Nest tot ze worden verraden, opgepakt en in Auschwitz en Bergen-Belsen terechtkomen. Ik zal nog nachten wakker liggen van de beschrijving van wat er in die helse plaatsen gebeurde. Hoe moedig Janny en Lien waren! De overlevingsdrang die ze hadden! Daar kan je alleen maar oeverloze bewondering voor hebben. Met voorsprong dé topper in mijn boekenlijst 2 van 2022.

Trouwens verplichte kost voor iedereen, zeker voor hen die vinden dat Hitler mag terugkeren om ‘grote kuis’ te houden. Want ook nu lopen er nog zo’n debielen rond.

Er is iets met de Lehmans door Stefano Massini
*****

Deze krijgt van mij zeer overtuigd vijf sterren. Ik wou meer weten over de drijfveren van de Lehmans. Hoe kwamen ze ertoe de wereld in een financiële afgrond te storten? Wat waren hun drijfveren? Hadden ze wel een geweten? Uitleg in romanvorm boeit me altijd. Dit boek geeft een verrassende inkijk in de moraal, gedachten en acties van de superrijken. Niet met een aartsmoeilijke economische uitleg. Wel via een eenvoudig menselijk verhaal dat een hele eeuw in Amerika omspant. Elk hoofdstuk wordt verteld vanuit het perspectief van een van de broers of hun kinderen. Het blijft ongelooflijk hoeveel de maatschappij is veranderd op amper 100 jaar tijd. Dit 800 pagina’s tellende boek lijkt qua vorm wel één lang gedicht. Rijmelarij is er echter niet bij, wel vele zachte returns in de tekst, maar alles leest supervlot.

Overtuigend zijn de mooie metaforen, de vele herhalingen én de humor. Ik ben enorm onder de indruk.

Mijn lieve gunsteling door Marieke Lucas Rijneveld
*****

Wat een mokerslag! Helemaal anders, volgens mij zelfs beter dan haar debuut ‘De avond is ongemak’. Dat verhaal over een diepgelovige niet-communicerende boerenfamilie vond ik zo typisch Nederlands, er was alleen die opvallend rauwe stijl. Dit is echter totaal andere koek. Dit boek verdient de Booker Price nog meer, het lijkt qua stijl trouwens op ‘Milkman’, het boek van die andere Booker-laureaat Anna Burns (dat ik in tegenstelling tot deze echt niet graag gelezen heb). ‘Mijn lieve gunsteling’ getuigt van de liefde van een 49-jarige dierenarts voor een 14-jarige en bestaat uit pagina’s vol meanderende zinnen die vrijwel uitsluitend uit komma’s bestaan. Punten zijn zeldzaam, de ene gedachte volgt de andere op en toch leest alles supervlot. Met toenemend afgrijzen lees je hoe de veearts de fantasieën van het meisje misbruikt om haar te verleiden tot seks.

Schitterende beeldrijke taal, hoe luguber het verhaal ook is. Ik herlees haar debuut!

Een geest in de keel door Doireann Ní Ghríofa
*****

Vrouwenboek met feministische inslag. De vijftig eerste pagina’s zijn fenomenaal goed! Zelden iets gelezen dat er meer op inhakte dan het verhaal over de geboorte van de dochter. Die brok in mijn keel deed zelfs pijn! Ook de beschrijving van de to-dolijstjes als huisvrouw met vier kinderen is zo herkenbaar. Iedere vrouw weet dat moeder zijn vooral véél werk is. Tussen haar drukke bezigheden door raakt ze in de ban van een dichteres uit de 17de eeuw. Ze stort zich op allerlei archieven in een poging haar leven te reconstrueren. Maar telkens opnieuw is daar die muur waar ze tegenaan loopt en raakt ze niet verder. Vrouwen bleken niet de moeite waard om schriftelijk aandacht aan te besteden, zelfs niet als ze het mooiste Ierse gedicht ooit hadden geschreven. Mooi, spannend, detectiveachtig verhaal, geschreven in een meeslepende stijl.

Deed me soms denken aan ‘De bekeerlinge’ van Stefan Hertmans die op dezelfde manier te werk ging. Magistraal goed. Verdient de titel van de grootste verrassing in mijn boekenlijst 2 van 2022.

Een vrouw in Berlijn: dagboekaantekeningen van april tot juni 1945 door Anonymous
*****

Wolfstijd wees me op dit boek met de iconische coverfoto van een militair die een fiets confisqueert. Net als onze Virginie Loveling beschrijft deze anonieme Berlijnse schrijfster de meest verschrikkelijke ervaringen op het eind van WOII. Wie ze is, weet je niet. Je komt enkel te weten dat ze werkte als redacteur en dat is wellicht de reden waarom de taal zo verrassend vlot is. Geen enkele vrouw bleek veilig voor de Russische overwinnaars. De ene barbaarse verkrachting na de andere komt voorbij. De schrijfster hield het aan met hogere officieren om de lagere ‘boerenmilitairen’ van zich af te houden. Begrijpelijk gedrag want 100% gefocust op overleven. Toch kreeg de schrijfster bakken kritiek over zich heen. Het typische verhaal van de boodschapper. Ik zat voortdurend aan de Oekraïense vrouwen te denken die nu wellicht hetzelfde ondergaan.

Net zoals Wolfstijd een must-read, hoe verschrikkelijk de inhoud ook is.

Viersterrenboeken in mijn boekenlijst 2 van 2022

De geschiedenis van mijn seksualiteit door Tobi Lakmaker
****

De Tobi die ik heb leren kennen op een lezing in Passa Porta bevestigde al mijn vooroordelen. Schrijvers zijn er om te lezen, niet om naar te luisteren. Want hij slaagde er niet in om ook maar één zin vlot uit te spreken. Elk antwoord kwam er even aarzelend en stuntelig uit. En dan lees ik zijn boek! De kloof tussen een pratende en een schrijvende Tobi kan niet groter zijn. Ik las een vermakelijke uiteenzetting van allerlei gebeurtenissen, onderwerpen en meningen die alle kanten opvliegen en door een intens ADHD-hoofd op papier zijn gezet. Inclusief een enorm aantal stopwoordjes – ik nam gisteren zowaar spontaan “Ho maar!” over – en retorische vraagjes als ‘Snap je?’ De ironie heerst en de stijl is vlot, plastisch, soms filosoferend, soms zelfzeker.

Lang geleden dat ik me nog zo heb geamuseerd tijdens het lezen. Ik kijk vol verwachting uit naar zijn tweede boek.

Verloren levens door Guy Prieels
****

Ik lees dit boek over WOII terwijl er een oorlog heerst in onze achtertuin. Het komt dan ook dubbel zo hard binnen. De openingszin verklapt al meteen heel veel: “Ik ben je moeder niet, ik ben je oma. Papa is je vader niet, hij is je opa. En Paul is niet je broer, maar je oom. En je zusje Mimi is eigenlijk je moeder”. Wat volgt is een reconstructie van het waargebeurde levensverhaal van de Gentse jongedame Marie-Louise Jongbloed – Mimi – en Herman Note, een man die gewetenloos mensen naar de Duitse slachtbank leidde. Hij deed dat uit volle overtuiging in dienst van een Vlaams ideaal en als lid van de radicaal Vlaams-nationalistische Nieuwe Orde die collaboreerde met de nazi’s. Mimi spioneerde dan weer voor de tegenpartij. En dan komen ze elkaar op een bepaald moment tegen.

Geïntrigeerd zitten lezen van begin tot eind. Lezen over bekende Gentse plekjes vond ik een meerwaarde.

Het eiland van Arturo door Elsa Morante
****

Coming-of-age-verhaal dat zich afspeelt op het eiland Procida in de baai van Napels net voor WOII. Er zijn drie hoofdpersonages: een vader die bij de geboorte van zoon Arturo weduwnaar is geworden, de 15-jarige Arturo zelf, en de amper twee jaar oudere N., zijn stiefmoeder. Omdat de vader vrijwel altijd afwezig is op mysterieuze reizen, zijn Arturo en N. vaak alleen. De plot is dan ook vrij voorspelbaar. Arturo wordt uiteraard verliefd op zijn stiefmoeder. In een poging van die gevoelens af te komen, behandelt hij haar als het vuil van de straat. Wanneer ze een kind krijgt, merkt Arturo op hoeveel liefde hij in zijn leven heeft gemist door de afwezigheid van een moederfiguur. Zijn jaloezie leidt tot tragische gebeurtenissen. Geïntrigeerd zitten lezen.

Het verhaal pakte me, maar dan in negatieve zin. Ik werd soms echt boos op vader én zoon, allebei narcistische, wrede egoïsten, zelfs antipathieke antihelden.

De draaischijf door Tom Lanoye
****

Van bij het begin van het boek valt me op dat de schrijfstijl van Tom Lanoye vrij zwaar, zelfs hoogdravend is. Bijlange niet zo eenvoudig als de hedendaagse auteurs die ik apprecieer. Die eerste pagina’s hoor ik Lanoye als het ware de zinnen declameren, in die speciale stijl en stem van hem. Is een vreemde ervaring. Ook vind ik dat hij ontzettend veel lijntjes uitwerpt met onnodig veel details. Het duurt toch wel ettelijke pagina’s voordat ik in het verhaal zit. Maar dan gaat mijn appreciatie steil omhoog en zie ik in dat alle details hun betekenis hebben. Goed verhaal over collaboratie, niet vanuit overtuiging maar omwille van persoonlijke omstandigheden. Gepassioneerd verhaal over theater met puike karaktertekeningen.

Meerwaarde zijn de vele verwijzingen naar bekende personen die vaak in hun hemd worden gezet.

Hemelrijk door Chris De Stoop
****

Chris De Stoop slaagt er telkens weer in maatschappelijke wantoestanden via persoonlijke verhalen aan de kaak te stellen. Wist je dat meer dan de helft van alle coronadoden zijn gevallen in woonzorgcentra? De Stoop vertelt het verhaal van Guido, de man die als sinterklaas in een rusthuis een heleboel coronazieken op zijn geweten zou hebben. Je leest wat er is gebeurd, hoe de directrice, de verantwoordelijke animatie én Guido door een (sociale)mediahel zijn gegaan. Hoe de demente ouderen die besmet werden in cohorten werden samengebracht, zieken en niet-zieken samen. Hoe ze door ziekenhuizen werden geweigerd. Hoe velen in eenzaamheid zijn gestorven. De Stoop vertelt ook over de acht jaar dat hij mantelzorger van zijn moeder was, de laatste jaren ook in een home. Via haar verhaal kan je inschatten hoe erg de coronaperiode voor bejaarden is geweest.

Dat wegvallen van alle sociale contact, de eenzaamheid en de isolatie. Sterk en aangrijpend boek.

Het enige boek van 3,5 ster in mijn boekenlijst 2 van 2022

Vertel het iemand door Rachida Lamrabet
***1/2

‘Vertel het iemand’ schetst het verhaal van de bastaardzoon van een Fransman en een Marokkaans 15-jarig dorpsmeisje. Hij wordt door de Fransen geronseld om in West-Europa te gaan vechten in een wereldoorlog die de zijne niet is. Uitzonderlijk heeft hij leren lezen en schrijven, maar het schrift waarin hij zijn oorlogservaringen neerpent brengt hem uiteindelijk voor het vuurpeloton. Daar wordt hij gedood door de ‘zijnen’ die tegelijk ook de ‘anderen’ zijn: Marokkanen zijn geen Fransen en zullen dat ook nooit worden. In de nacht voor zijn executie vertelt hij zijn levensverhaal aan zijn vader en vraagt hem het schrift aan zijn tweelingzus te bezorgen. Confronterende thema’s komen langs zoals het superioriteitsgevoel van de blanken, de minachting en het racisme, de koloniale leugen dat de Fransen de Marokkanen voorspoed zouden brengen.

Het aangrijpende verhaal leest als een sterke en overtuigende aanklacht. Mooie taal en natuurbeschrijvingen.

Driesterrenboeken in mijn boekenlijst 2 van 2022

De kapperszoon door Gerbrand Bakker
***

Het eerste boek van Gerbrand Bakker dat me niet volledig overtuigt. Het heeft me alleszins veel minder van mijn sokken geblazen dan ‘Boven is het stil’ en ‘Juni’. De stijl is nochtans herkenbaar. Nu ik Gerbrand heb gehoord in een lezing weet ik dat hij schrijft zoals hij is, een ingetogen, rustige, kalme en introverte man. Zijn hoofdpersoon is ook zo. “Indolent” noemt zijn moeder hem. Die aard heeft hij wellicht van zijn vader die hij nooit heeft gekend, die nam de benen toen zijn vrouw zwanger bleek. Iedereen denkt dat hij op het KLM-vliegtuig zat dat in 1977 verongelukte op Tenerife. Maar – spoiler alert – dat is niet het geval. Hij blijkt er een kapperszaak uit te baten, vier hondenlevens lang. Zonder ook maar een keer aan de mensen te denken die hij heeft achtergelaten.

Minpuntje? Ik val een beetje over de losse eindjes, veel wordt aangestipt maar niet uitgewerkt.

De gelukzalige jaren van tucht door Fleur Jaeggy
***

Hoe erg is dit? De tien jaar in verschillende streng religieuze kostscholen beschouwen als de meest gelukkige uit je leven. Het boek bestaat uit korte zinnen waarin alle ballast overboord is gegooid en enkel de essentie overblijft. Hoewel er eigenlijk niets opzienbarends gebeurt, komen die essentiële details toch hard en dreigend binnen. Pas op het eind heb je door wat al die kleine, op het eerste gezicht nietszeggende details betekenen. Het geweld is het gevolg van de mama die vanuit het verre Brazilië het leven van haar dochter regisseert, de kleine bezoekjes aan de papa in een hotel, de tomeloze hang naar orde van mooie Frédérique, de bewonderde daddy van Micheline, de forse directrice en haar magere man die er van in het begin van hun huwelijk bepaalde afspraken op nahouden. Geluk lijkt telkens zo veraf. Maar ook in de volwassenheid ligt geluk niet op de loer…

Krijgt de titel van meest intrigerend boek in mijn boekenlijst 2 van 2022.

Puinvrouw in Berlijn door Hilde Keteleer
***

Gevonden in een boekenkastje. Al bij publicatie in 2009 wou ik dit boek met die fascinerende titel lezen. Maar het is er toen niet van gekomen. Intussen heb ik Berlijn bezocht, die prachtstad met dat ontzettend rijke verleden. Bovendien is Juli Zeh een van mijn favoriete Duitse schrijfsters geworden (Keteleer vertaalt haar werk). Alle redenen dus om dit boek gretig mee te graaien. Het verhaal? Een Vlaamse journaliste leert in Berlijn een man kennen, start halsoverkop een relatie, maar botst op leugens en een geheim verleden. Het boek leest als een reisgids die je naar tal van interessante Berlijnse plekjes brengt. De taal is mooi en poëtisch, het intrigerende verhaal staat vol interessante mijmeringen over taal en literatuur.

Alleen de zware discussies tussen de geliefden over het al dan niet bestaan van de vrije wil vind ik erover. Het lijken soms wel twee docenten die een intellectueel robbertje uitvechten.

Monterosso mon amour door Ilja Leonard Pfeijffer
***

Leuk tussendoortje. Het gebeurt niet vaak dat ik een boekenweekgeschenk goed vind. Dat heeft wellicht te maken met het beperkt aantal woorden waaraan de schrijver zich moet houden. Op een 90-tal pagina’s moet het verhaal verteld zijn. Vaak komt er een deus ex machina bij kijken en hier dus ook. Bijster origineel kan je het verhaal niet noemen. Ik zag bepaalde zaken al van ver aankomen, zelfs de apotheose. Maar na de apotheose was er toch weer dat verrassende extraatje. Vlot geschreven verhaal. Ik ben fan van Ilja’s soms overdadige stijl, alhoewel die hier toch vrij bescheiden blijft. Hier en daar wat aan de melodramatische kant, maar de humor deed me toch vaak glimlachen.

Het feit dat hij zichzelf zo te kakken zet als arrogante schrijver met al zijn onhebbelijkheden, iemand die het plebs negeert en zijn gesprekspartners niet in de ogen kijkt. En uiteraard die verrassende Monique. Tof.

De moeders van Mahipar door Forugh Karimi
***

Op twee dagen uitgelezen, want de structuur ziet goed in elkaar. De Afghaanse vrouw van Ramin wordt neergestoken. Door wie? Waarom? Dan ontvouwt het verhaal zich, uiteraard niet chronologisch. Fragmenten van nu worden afgewisseld met het verhaal van Ramins moeder Lolo die aan haar dagboek toevertrouwt waarom ze met haar zoontje naar Nederland is gevlucht. Vrij intrigerend verhaal, en je steekt wat op van Afghanistan. Naarmate dat haar zoon ouder wordt, wil Lolo hem alle geheimen verklappen maar sterft net ervoor in een auto-ongeluk…. Vanaf dan gaat het bergaf. Deze whodonit begint sterk maar zakt als een pudding in elkaar, met een vergezochte ontknoping als orgelpunt. Ook de soms te uitleggerige stijl kan beter.

Maar dit is een debuut, het kan dus alleen maar de hoogte in. Betere leestip om meer te weten te komen over Afghanistan? “Naar Afghanistan komt God alleen nog om te huilen”, het verhaal van Shirin Gol.

Tweesterrenboeken in mijn boekenlijst 2 van 2022

Augustus door Irma Maria van Achten
**

Dit boek staat al jaren op mijn leeslijst, maar nu ik het eindelijk via Story Tel heb gelezen ben ik niet onder de indruk. Of heb ik weer te kampen met het feit dat je via een e-reader veel minder het verhaal wordt ingetrokken dan bij een papieren versie? Dat is me al een aantal keer opgevallen. Het verhaal? 16-jarige David redt 38-jarige Mercé en haar man van de verdrinkingsdood, iets wat Mercé niet op prijs lijkt te stellen. Hij valt halsoverkop voor haar, verleidt haar, én ze gaat in op zijn avances. Het begin van een gepassioneerde maar getroebleerde relatie. Doordat David en Mercé de hoofdstukken afwisselend vertellen, kom je te weten welke obstakels ze allebei moeten overwinnen. Er is het leeftijdverschil maar ook de kloof tussen een nuchtere Nederlander en een gevoelige Chileense. Het dramatische verleden van Mercé haalt uiteindelijk hun relatie in.

Mooie beeldende taal, heb genoten van de beschrijving van hun Grieks eilandje, maar het verhaal pakte me toch niet echt.

Eensterrenboek in mijn boekenlijst 2 van 2022

Copsford door Walter J.C. Murray
*

Jammer van de tijd die ik in dit boek heb gestoken. Het uitgangspunt leek me nochtans leuk: een Londense journalist verhuist naar een bouwvallig huis op het platteland, ver verwijderd van alles, om kruiden te zoeken, te drogen en te verhandelen. In het begin vind ik zijn strijd tegen de ratten, met behulp van de hond, wel leuk. Maar dan wijdt hij tot in het kleinste detail uit over zijn zoektochten naar kruiden zoals – hou je vast – kleefkruid, vingerhoedskruid, duizendguldenkruid, agrimonie, moerasspirea en boerenwormkruid. Nu moet je weten dat ik een echte natuurliefhebber ben, maar biologie heb ik altijd een oninteressant snertvak gevonden.

Ik heb het boek uitgelezen omdat ik dacht dat er nog iets spannends zou gebeuren, maar driewerf helaas. Op het eind is er weliswaar een glimp van iets beloftevols, maar net dan sluit de auteur het boek abrupt af. Zonde.

Gevaarlijke verhouding door Hella S. Haasse
*

Ik houd van Hella S. Haase. Heb al veel mooie romans van haar gelezen zoals De Ingewijden, Heren van de Thee, Woud der Verwachting, De Scharlaken Stad…. Maar van deze brievenroman aan Markiezin de Merteuil, die na haar beschamende ondergang in de Franse adellijke kringen naar een villa in Nederland zou zijn gevlucht, kan me echt niet overtuigen. Ten eerste is er de heel overladen stijl. Nu gaat het om een brievenroman tussen twee geleerde mensen. Hella S. Haase is sowieso zeer intelligent en belezen en ook de Merteuil stamt uit een tijd waarin adellijke dames een hoogstaande opvoeding genoten en hun klassiekers kenden. Veel van de brieven gaan over de positie van de vrouw doorheen de geschiedenis. en de literatuur Maar vooral in haar eigen brieven verwoordt Haase alles op een enorm erudiete manier, alsof ze wil stoefen met wat ze allemaal weet.

Het boek lijkt wel één lang en saai essay. En dat is totaal niet wat ik ervan verwachtte.

Slechts twee boeken met één ster. Hoe fijn is dat! En met deze positieve noot sluit ik deze boekenlijst 2 van 2022 af. Tot de volgende!

© C’bon, copywriter in Gent