Boekenlijstje 2018 deel 2: goede & slechte

Boekenlijstje 2018 deel 2, korte recensie van C'bon

Lezen, steeds opnieuw een ontdekkingsreis!

Hier komt het aan, mijn boekenlijstje 2018 deel 2. Alweer in chronologische volgorde, goede en minder goede boeken door elkaar. En alweer via leesbare korte tekstjes die ik na elk gelezen boek op Goodreads zet. Elk tekstje is niet langer dan 150 woorden, telkens opnieuw een oefening in het beknopt schrijven. Leuk voor de haastige lezers want lekker scanbaar. Dit boekenlijstje 2018 deel 2 telt 20 exemplaren, minder dan de 40 in deel 1. Veel non-fictie ook, merk ik. Niet van mijn gewoonte. Geniet ervan! Haal je er een leestip uit, dan mag je me dat laten weten. Samen met mijn boekenlijstje 2018 deel 1 kom ik aan 60 boeken. In het totaal 21.566 pagina’s gelezen. Mijn lievelingsboek van 2018 staat hier trouwens tussen. Welk? Dat geef ik prijs in de blog favorietenlijstje 2018. Even vooruitlopen op mijn boekenlijst 2019 eerste kwartaal.

Boekenljjstje 2018 - deel 2 | C'bon

Goodreads-overzicht leesjaar 2018

Mijn boekenlijstje 2018 deel 2, boek 1 tot 5

Trouweloze muziek en verdwijnende inktTrouweloze muziek en verdwijnende inkt door Elvis Costello
*

Dit boek zou voorbestemd zijn een klassieker te worden? Laat me niet lachen. Het hele boek, zeker wanneer Elvis het over zijn beginjaren én over zijn jeugd heeft, leest als aan opstel van een 10-jarige. Eerst deden we dit. Toen deden we dat. Dan deden we het volgende… En de stijl is zo overladen! Elk, maar dan ook elk zelfstandig naamwoord krijgt een adjectief. De titel duidt het eigenlijk al aan. ‘Trouweloze muziek en verdwijnende inkt’ had gewoon ‘Muziek en inkt’ kunnen heten. Vanaf de pagina’s over zijn samenwerking met Burt Bacharach, al heel ver in het boek, merk je een lichte verbetering, maar toch blijft de stijl nagenoeg onleesbaar. Het boek is trouwens tenenkrullend saai, een en al namedropping! Elvis, blijf bij je leest. Het is niet omdat je een songtekst in elkaar kunt boksen, dat je een leesbaar boek kunt schrijven. Mijn jeugdidool is van zijn voetstuk gedonderd. Lees ook de uitgebreider recensie én een vergelijking met Hoe muziek werkt van David Byrne.

Russische romanRussische roman door Meir Shalev
***

Deze debuutroman van een van mijn favoriete schrijvers heeft me niet honderd procent overtuigd. Op zich is het een mooie roman over joodse pioniers en hun afstammelingen die een gemeenschap in Israël vormgeven. Een voor een noeste werkers die gevaarlijke moerassen weten droog te leggen op gevaar voor eigen leven, een hard leven leiden en even moeilijke relaties onderhouden. Leerrijk alweer. Maar om deze 500 pagina’s te lezen heb ik twee weken nodig gehad, en dat is niet van mijn gewoonte. Telkens als ik begon te lezen, vielen mijn ogen dicht. Er waren té veel details, té veel verhalen, té veel uitweidingen. Aan wie dit boek nog moet beginnen lezen, geef ik de raad een fiche bij de hand te houden om aan de hand van namen en stopwoorden te noteren wie wie is, en wat die persoon gedaan heeft. Helpt om bij de les te blijven.

boekenlijstje 2018 deel 2 - Vrede zij met u, zuster: Het verhaal van een westerse zelfmoordterroristeVrede zij met u, zuster: Het verhaal van een westerse zelfmoordterroriste door Chris De Stoop
***

Opbeurende literatuur kun je dit niet noemen, wel een eyeopener. Ik zat heel dikwijls hoofdschuddend te lezen, totaal niet begrijpend hoe sommige moslims zo diep kunnen opgaan in hun religie en de voorschriften van de Koran dat ze fundamentalistische moordmachines worden, allemaal ter ere van Allah. Wist je trouwens dat aderlating in die kringen nog steeds wordt beschouwd als dé remedie om de duivel uit te drijven? Je leest het hele wordingsproces vanuit het gezichtspunt en de redenering van moslims, en dat is een meerwaarde. Chris De Stoop heeft alle verslagen grondig doorgenomen om te reconstrueren hoe Muriel/Maryam als eerste Westerse vrouw een bomauto tot ontploffing bracht in Irak. Met zichzelf erin. Het enige dat van haar overschoot, een pluk haar, werd ter plekke begraven in islamitische grond, zoals ze het zelf wou. Stijl kon beter. ‘Dit is mijn hof’ is veel mooier verwoord.

Verleid je lezer online - Succesformules voor overtuigend en creatief schrijvenVerleid je lezer online – Succesformules voor overtuigend en creatief schrijven door Ellis Buis
***

Ik beveel dit vlot geschreven boek van harte aan als mooie start voor elke beginnende online copywriter. In de eerste hoofdstukken vind je interessante, bruikbare en praktische informatie over het schrijven en hoe je daartoe komt. Mét aandacht voor het creatieve inspiratieproces. In de laatste hoofdstukken leggen de copywriters zich toe op de techniek van het online schrijven en delen ze enkele waardevolle tips. Zeker de tips in die opvallende kaders zijn de moeite waard. Ook positief: ik heb in dit boek nagenoeg geen spelfouten gevonden, en ook geen grammaticale. Enkel de onjuiste term Search Engine Optimalization dook een paar keer op. De enige correcte benaming is Search Engine Optimization. En niet de vernederlandste Engelse term. Het zit hem in de puntjes op de i … Voor meer details verwijs ik je naar mijn blog over verleid je lezer online.

Krachtig met kerntalentenKrachtig met kerntalenten door Danielle Krekels
**

Sinds ik mijn KernTalenten heb laten analyseren, ben ik fervent aanhanger van de KernTalentenmethode. De methode beschouwt de ‘leukertjes’ waar je spontaan mee speelde voor je twaalfde als uitingen van je aangeboren sterke KernTalenten. Volgens mij helemaal terecht. In haar vorige boek – Beken(d) talent – beschreef Danielle Krekels de analyses van een aantal bekende Vlamingen. Was heel interessant om te lezen. Dat niveau haalt ze niet met dit vrij egocentrische boek. Ik ben op een bepaald moment beginnen turven hoe vaak de woorden ‘ik’ en ‘mijn’ terugkwamen. Veel te veel om goed te zijn. Bovendien herhaalt ze zichzelf constant. Het was me ook nog nooit opgevallen hoe moeilijk de benamingen zijn die ze aan de 23 KernTalenten geeft. Het boek las op een moment als een KernTalentenanalyserapport, maar dan van iemand anders. En wie is daar nu geïnteresseerd in? Mijn tip? Lees beken(d) talent.

Mijn boekenlijstje 2018 deel 2, boek 6 tot 10

Het wordt spectaculair. Beloofd, top boekenlijstje 2018 deel 2Het wordt spectaculair. Beloofd door Zita Theunynck
*****

Wat een prachtig, onbeschaamd romantisch debuut! Geschreven door een copywriter, en dat merk je aan bepaalde schrijftechnieken en het mooie wisselende ritme. Die prachtige dialogen tussen vrienden, of mogen we geliefden zeggen? Die empathie! Zalig boek met een superoriginele structuur. Eerst de 23 verbazend knappe liefdesbrieven van Leonard aan Anna – die hij haar nooit heeft opgestuurd – en die je eigenlijk op het verkeerde been zetten. Dan de eigenlijke roman die het verhaal vertelt bij elk van de brieven. Wat een schrijfstijl! Elk woord staat op zijn plaats, er staat geen woord te veel en over elk woord lijkt Zita grondig te hebben nagedacht, zoals het hoort. Het verlangen van hem naar haar stroomt van elke pagina af, onbeschaamd romantisch, ik zei het al. Maar o zo mooi. Op het einde lees je de versie van Anna. Dit boek heeft me tot tranen toe geraakt, en dat was lang geleden. AANRADER!

Niet alleen onderdeel van mijn boekenlijstje 2018 deel 2, ook het beste boek van 2018, zou blijken.

Menselijke grondstofMenselijke grondstof door Herman Loos
***

Socioloog Herman Loos en zijn vrouw besluiten de ratrace te laten voor wat die is en uit te wijken naar Frankrijk. Als bezitter van twee masterdiploma’s slaagt Loos er niet in daar een job op niveau te vinden. Zijn hooggeschoolde vrouw ook niet. Hij beschrijft de bureaucratische, administratieve rompslomp waarmee hij wordt geconfronteerd. Om toch brood op de plank te krijgen neemt hij twaalf minderwaardige arbeidersjobs aan – de volgens hem allerlaagste is medewerker van een callcenter – en beschrijft de miserie die hij en zijn lotgenoten ervaren aan de onderkant van de maatschappij. De boven- en middenklasse leven een leven die naam waardig. De onderklasse wordt voortdurend uitgebuit en geleefd. Ze hebben alleen die ene puur uitvoerende shitjob zonder ook maar enige vorm van inspraak, omdat een robot die hun werk 24/7 kan uitvoeren nog net iets te duur is. Weinig opbeurend verhaal. Goed geschreven mét gevoel voor humor.

Het geheim van Penumbra's boekwinkelHet geheim van Penumbra’s boekwinkel door Robin Sloan
*

Het is weer van dat. Dit boek is grandioos veel verkocht en graag gelezen. En ik vind er niets aan. De titel, het uitgangspunt én het verkooppraatje op de achterflap waren nochtans veelbelovend. Een boek over boeken, over mysterieuze zaken die gebeuren in een even mysterieuze boekenwinkel met even mysterieuze klanten. En dan kom je terecht in een verhaal waarin het geheim van een boek – waar al 500 jaar naar wordt gezocht – enkel digitaal zou kunnen worden opgelost. Analoog versies digitaal, bibliotheken versus Google. Saai verhaal, weinig uitgewerkte karakters, ik voelde me nooit en nergens betrokken. En het einde is niet minder dan een teleurstelling. Geen aanrader.

Door het zwarte sparrenwoudDoor het zwarte sparrenwoud door Joseph Boyden
****

Deze schrijver zou iedereen moeten lezen, want zo goed! Boydens vorige roman, Driedaagse reis, over twee Cree-broers die meestrijden in het Canadese leger in Wereldoorlog 1, raakte me heel diep. Heb daar nog maanden lopen over palaveren, herinner ik me. Dit boek raakt me eigenlijk ook weer omdat het over menselijke verhoudingen gaat, goede en slechte. De structuur maakt het boek alvast zeer lezenswaardig. Voorheen vermiste Annie vertelt haar belevenissen aan haar oom Will die in coma ligt. Afwisselend verneem je meer over Wills verleden en hoe hij in coma is geraakt. Beide verhalen zijn meer dan de moeite waard. Ook alweer leuk om al lezend dingen op te steken, hier over de cultuur van de Canadese Cree-indianen die het slachtoffer zijn van racisme, discriminatie én alcohol. En over de soms onhebbelijke menselijke natuur die je werkelijk overal tegenkomt.

Dé supertip van mijn boekenlijstje 2018 deel 2.

De verdovers, boekenlijstje 2018 deel 2De verdovers door Anna Enquist
***

De tweede roman van Enquist die me niet van mijn sokken blaast, na Kwartet. Wat ik zo goed vind aan haar eerste én beste boeken is het feit dat ze erin slaagt je enorm mee te doen leven met haar personages. Ze beschrijft hun zielenroerselen zo empathisch dat je hun pijn, angst, afkeer zelf lijfelijk ervaart. Hier miste ik dat meeleven toch wel wat. Let wel, ik vind het boek zeker niet slecht. Verhalen over verborgen driehoeks-, in dit geval zelfs vierhoeksrelaties zijn altijd spannend om te lezen. Maar ik voelde geen enkele klik, met niemand van de hoofdpersonages. En bij Enquist verwacht ik dat eigenlijk wel. Goed boek, zonder meer, over de tegengestelde wereld van anesthesisten en psychologen. Anesthesisten doen hun best om hun patiënten onder te brengen in een wereld van bewusteloosheid, van niet meer weten. Terwijl psychologen wat verborgen is net naar boven willen krijgen.

Mijn boekenlijstje 2018 deel 2, boek 11 tot 15

SkiosSkios door Michael Frayn
*

Ik kocht dit boek omwille van de titel, de Griekse cover én de vermelding dat het boek de Booker Prize-longlist had gehaald. Dat het eiland Skios niet bestaat was al een eerste teleurstelling. Dat had al een teken moeten zijn dat deze roman de moeite niet waard is om zelfs maar te openen. Heb me voortdurend zitten ergeren. Zoveel verhaallijnen over verkeerd begrepen boodschappen, onsympathieke personages die zich op een verkeerd moment op een verkeerde plek bevinden en dan iets verkeerds doen of begrijpen, zodat alles nog fouter loopt. Ik had voortdurend John Cleese in gedachten in zijn rol van geagiteerde en gestresseerde hoteleigenaar Basil Fawlty in het voor de rest sublieme Fawlty Towers. Want dat is wat deze roman teweegbrengt, stress en nervositeit. Vakantielectuur staat er op de flap. Zoiets wil je toch niet lezen op vakantie!

Sag HarborSag Harbor door Colson Whitehead
**

Qua schrijfstijl een stuk luchtiger dan De Ondergrondse Spoorweg, en dat heeft wellicht te maken met het onderwerp. Hier gaat het om de zomerse perikelen van een vijftienjarige puber in Sag Harbor, een plaats waar bemiddelde zwarte families hun vakanties doorbrengen in hun buitenverblijven. Overtuigen doet deze autobiografische coming of age-roman niet. Het geeft een veel te gedetailleerd verslag van de oppervlakkige activiteiten en gedachten van een opgroeiende Amerikaanse negerjongen. Hij lijkt enkel aandacht te hebben voor meisjes, muziek en het op de kop tikken van bier en gaat om met een jongen waar hij een hekel aan heeft, alleen maar omdat die over een auto beschikt. Deze roman is helaas niet meer dan een verzameling vakantieverhalen. Soms gebeurt er wat, meerdere keren gebeurt er helemaal niets. Je krijgt bovendien een niet bepaald optimistisch beeld van hoe de jeugd zijn vakantietijd doorbrengt. Ben te oud om daarvan te kunnen genieten.

Het sprongbeen, onderdeel boekenlijstje 2018 deel 2Het sprongbeen door Albertine Sarrazin
***

Ik hoorde Bent Van Looy ooit enthousiast over dit boek én de auteur vertellen, dat meisje uit de goot dat zo mooi kon schrijven. Ook Patti Smith pende haar bewondering neer in het voorwoord: “Dit boek heeft me gemaakt tot wie en wat ik ben”. Het bovenstaande toont alweer aan dat de appreciatie van een boek altijd subjectief en zeer persoonlijk is. Ik vind Sprongbeen verre van slecht maar zeker niet fantastisch. De zinnen lezen vlot, de beeldtaal is mooi en origineel en het verhaal gaat over een allesverterende liefde. Maar als lezer verwacht ik daar dan ook iets bij te voelen. Zoals ik dat deed toen ik het onbeschaamd romantische prachtdebuut ‘Het wordt spectaculair’ van Zita Theunynck las. Hier was dit niet het geval, en dat beschouw ik als een duidelijke min. Eerlijk? Het voorwoord van Patti Smith vind ik beter dan het boek. Die kan schrijven!

De gedaanteDe gedaante door Bert Dekimpe
***

Aan enkele leuke oude woorden als vélocipède en het beschrijven van oudere gebruiken merkte ik dat Bert Dekimpe geschiedkundige is. Je krijgt een idee van het leven van jonge meisjes in een streng katholiek pensionaat in de 19de eeuw. Ik geloof vrijwel alle onmenselijke details, want ook ik heb in een katholieke school gezeten en de echo’s klinken luid. Dit boek zal volgens mij vooral pubermeisjes aanspreken. Ik las een heel traditionele roman, met een chronologisch verteld verhaal (en dat mag), maar ook de stijl van schrijven is vrij ouderwets. Het stoorde me dat Bert Dekimpe nogal veel uitleg geeft aan de lezer. Wellicht bang dat die bepaalde zaken niet zou snappen. Maar voor de rest biedt dit boek een fijn spookverhaal, zoals ik al zei, voor jongere meisjes dus.

Max, Mischa & het Tet-offensiefMax, Mischa & het Tet-offensief door Johan Harstad
***

Dit boek gaat over theater, film, muziek en schilderkunst – onderwerpen waar ik van houd – en legt een stukje geschiedenis bloot dat me intrigeert, de Vietnamoorlog. Positief? De leesbare, vlotte en ritmische stijl. Sommige zinnen, zelfs hele fragmenten, lees je automatisch in een muzikaal uptempo ritme. Voorbeeldje? Pagina’s 1054 en 1055. Negatief? Het boek is zeker de helft te lang. Er zijn te veel uitleggerige details, de ene keer over gevoelens, de andere keer over gedachten, uitleg bij een schilderij, regieaanwijzingen …. Te vaak dacht ik: “Wat een saai fragment!”. Ik geef nog een voorbeeld. De beschrijving van de aanwezigen op de begrafenis van Mordecai: vier pagina’s pure bladvulling. Maar wat nog erger is: ik leefde totaal niet mee met de hoofdpersonages, en dat is toch het minste wat je van een goed boek mag verwachten. Drie sterren voor stijl én verhaal. Maar af en toe wat schrappen ware beter geweest.

Mijn boekenlijstje 2018 deel 2, boek 16 tot 20

Just KidsJust Kids door Patti Smith
***

Na de tegenvallende boeken van Elvis Costello en David Byrne raadde iemand me aan Patti Smith te lezen, want “die ontgoochelt nooit”. Die uitspraak geloofde ik meteen, want Patti’s voorwoord in Het Sprongbeen van Albertine Sarrazin vind ik beter dan het boek zelf. Heb net Just Kid uit, maar ben een beetje teleurgesteld. Ik dacht dat het boek over haar muziek zou gaan, maar het vertelt meer over haar muze-kunstenaarsrelatie met Robert Mapplethorpe. Het boek is inderdaad de moeite van het lezen waard. Patti heeft hun pure en authentieke vriendschap heel mooi beschreven: de verhalen over hun armoedige leven als beginnend kunstenaar – “eten we iets of kopen we tekenpapier?” –, de toevalligheden die hen brachten waar ze zijn gekomen. Maar ik val zo over die namedropping (ook bij Costello) en die opeenvolging van ik, ik, ik. Autobiografieën lijken niet echt mijn meug. Maar ik volhard! Op naar M-train.

M-Train, boekenlijstje 2018 deel 2M-Train door Patti Smith
**

Op de cover staat: Vervolg op ‘Just kids’. Je kan het inderdaad zo bekijken, als je 40 jaar later een vervolg kunt noemen. In Just kids staat Patti Smith aan het begin van haar carrière. In M-kids kijkt ze als 66-jarige terug op wat voorbij is. Ze drinkt dagelijks in haar eentje een koffie in haar stamcafé en denkt en schrijft ondertussen. Maar wat ze denkt en schrijft raakt mijn koude kleren niet. Dit boek doet me denken aan een fotocollage van een prachtige reis, maar waarvoor geen mens interesse toont. Alweer veel verwijzingen naar kunstenaars met onuitspreekbare namen en verslagen van haar bezoeken aan hun graven. Zo saai. Ik dacht een boekje over muziek te lezen, maar viel dat tegen! Conclusie: ik ga luisteren naar muziek in plaats van erover te lezen. Na vier tegenvallende boeken van muzikanten (ook David Byrne en Elvis Costello) heb ik er genoeg van.

Olive KitteridgeOlive Kitteridge door Elizabeth Strout
****

Ik had de indruk een soap te zitten lezen. Zo’n dagelijkse aflevering waarbij mensen in beeld komen die op een of andere manier iets met elkaar te maken hebben, de een al wat meer dan de ander. Olive Kitteridge, een norse, mollige, gepensioneerde juf wiskunde is de centrale figuur. Ze kent nagenoeg iedereen in het stadje, veel mensen heeft ze zelfs ooit in de klas gehad. En iedereen kent haar. Elk hoofdstuk gaat over iemand (anders), en het duurt een tijdje voordat je weet wie die iemand is en hoe die tegenover Olive staat. Maar iedereen heeft wel iets met Olive te maken, goed- of kwaadschiks, en bekijkt haar met afkeer, vriendschap, respect, soms angst. Het gaat over dingen die gebeuren in een mensenleven, beschreven in een aantrekkelijke en vlot lezende stijl. Ik heb de verfilming nooit gezien, maar Frances McDormand lijkt me perfect gecast voor de rol.

Redemption FallsRedemption Falls door Joseph O’Connor
****

De Amerikaanse Burgeroorlog tussen Noord en Zuid, het was een ellendige periode vol wreedheden en veel te veel verloren levens. De eerste vijftig pagina’s moest ik even doorbijten, wennen aan de stijl én het geweld dat me om de oren sloeg. Riep af en toe herinneringen op aan Meridiaan van bloed van Cormac MacCarthy, een boek over het vijandige, wantrouwige en gewelddadige pioniersleven. Maar dan opent het historische verhaal zich in al zijn pracht. Niet alleen de vertelling is de moeite waard, ook de verschillende schrijfstijlen maken het boek grandioos. O’Connor baseerde zich op talloze oude documenten om deze geschiedenis te schrijven – geen documentaire, het blijft fictie – en hij past zijn schrijfstijl aan elk van zijn personages aan. Daardoor ontstaat een gevarieerd boek dat een interessante inkijk biedt in een van de donkerste periodes uit de geschiedenis van Amerika. Aanrader! Zoals ook zijn Stella Maris er een is.

Het verhaal van een kort huwelijkHet verhaal van een kort huwelijk door Anuk Arudpragasam
***

Wil je weten welke verschrikkingen er zich afspelen in oorlogsgebied? Lees dan deze roman. Vanaf de eerste pagina bevind je je in het midden van zeer gedetailleerde oorlogsellende. Eerlijk? Ik moest meer dan een keer slikken. Mijn vriendin heeft dit boek roman vijf zeer overtuigde sterren gegeven, en daarom las ik hem ook. Maar mij pakte deze roman niet echt. Te veel monologue intérieur. De hoofdpersoon moet geen stap verzetten of hij denkt aan iets. De volgende stap die hij verzet, denkt hij dan weer aan wat anders, in ellenlange zinnen. En hij zet veel stappen… Een nachtelijke wasbeurt aan een waterput met een kostbaar stukje zeep duurt twintig pagina’s lang. Wie me kent, weet het: deze roman is niets voor een ongedurig iemand als ik. En toch is dit boek goed, al was het maar om die inkijk in wat oorlog met een mens doet, waarom mensen oorlog ontvluchten.

Bekijk al mijn recencies op Goodreads.

© C’bon, freelance copywriter en copywriter SEO

Boekenlijstje 2018 deel 2:  goede & slechte

Boekenlijstje 2018 deel 2: goede & slechte

Mijn vijfsterrenboeken 2017

Mijn vijfsterrenboeken 2017

Mijn vijfsterrenboeken van 2016

Mijn vijfsterrenboeken van 2016

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

  • Carl Soens

    Dag Christine,
    Met aandacht je favorieten 2018 gelezen.
    Voor Cold War hebben we reeds onze kaartjes, we gaan die volgende maand in CC Evergem zien.
    Amon Dunes en Flying Horseman zijn me onbekend, dus opzoeken 🙂
    David Byrne heb ik steeds top gevonden.
    Uit je boekenlijst heb ik volgende gelezen :
    Gloed
    Anna in kaart gebracht
    Just kids
    M-Train
    Het sprongbeen
    “Anna” hoort bij het vijftal boeken die me het meest bijgebleven zijn. Gloed vond ik eveneens uitstekend.
    Prettige zondag nog, groetjes,
    Carl

    • Christine

      Dank voor je reactie. Is een idee, Cold War opnieuw gaan bekijken, meteen in CC Evergem! 🙂

  • Hedwig Boeykens

    Hallo Christine,
    Heb je favoriete boek van 2018, ‘Het wordt spectaculair. Beloofd.’ net uitgelezen. Ik vond het heel origineel, grappig, romantisch en vlot geschreven maar had toch liever een positievere afloop van het verhaal gelezen. Voelde me na afloop zelfs een beetje ontgoocheld en verdrietig. Maar ondanks dat ben ik toch blij dat ik het gelezen heb. Het is inderdaad een aanrader. Bedankt voor de tip.

    • Christine

      Dank je wel voor je reactie, én dank je wel voor het lezen. Inderdaad, dat einde was inderdaad misschien wel iets te dramatisch. Nu ik eraan denk, misschien was dat wel de reden waarom ik zo verweesd voor me uit zat te kijken na afloop van het boek! 🙂