Juli, augustus, september. Gelezen boeken 2020 deel 3

Vakantie en lezen, toch echte synoniemen!

Daar zijn we weer! Mijn gelezen boeken 2020 deel 3, de zomermaanden juli, augusus en september.  Deel 3 wil zeggen dat deel 1 en deel 2 al gepasseerd zijn. Gelukkig zijn ze maar één simpele klik verwijderd. En ondertussen is ook mijn gelezen boeken 2020 deel 4 gepubliceerd!

Voor wie het nog niet doorheeft of het nog niet weet. Elk kwartaal publiceer ik een scanbaar overzicht van alle boeken die ik de voorbije drie maanden heb gelezen. Elk verslag bestaat uit een afbeelding van de cover, de titel, het aantal sterren dat ik geef en een korte ‘recensie’ van maximaal 150 woorden. Deze oefeningen in beknopt schrijven komen me van pas als freelance copywriter.

Ik ben er trouwens vrijwel zeker van dat enkele van de onderstaande boeken mijn boeken top tien 2020 zullen halen.

Veel plezier met de lijst gelezen boeken 2020 deel 3. Wil je ook mijn volgende overzicht ontvingen? Schrijf je dan in op mijn nieuwsbrief. De inschrijvingslink vind je onderaan in de footer.

Gelezen boeken 2020 deel 3: de vijfsterrenboeken

De druiven der gramschap door John Steinbeck
*****

Overtuigend tijdsbeeld van begin jaren 1900 in Amerika. Je leest over grootgrondbezitters die geen zier geven om de massa’s arme boeren die hun land bewerken. Zodra de tractor zijn intrede doet, gooien ze de boeren als afval weg. Het boek brengt het relaas van een leven waarin je dagelijks op zoek moet naar werk en ondertussen kennismaakt met de onmenselijkheid van wie het beter heeft. Wie dan toch werk vindt, verdient amper genoeg om zelfs maar voldoende te eten, want kandidaten genoeg. De boerenfamilie Joad belandt op haar reis naar een beter leven van de ene verschrikking in de andere. Positief is dan weer de onbaatzuchtigheid van de armen die helpen wie nog armer is. En het groeiende inzicht dat je alleen door in groep op te treden mistoestanden kunt veranderen. Dat lukte toen, waarom zou het nu niet lukken, denk ik dan. Ode aan gramschap als startpunt naar beter!

Bult door Marieke De Maré
*****

Prachtdebuut. Dit weemoedige verhaal wordt verteld in een eenvoudige en poëtische taal, vol korte zinnen en weinig, maar o zo mooie woorden. Het verhaal staat bol van de vondsten die spelen met de letterlijke en figuurlijke betekenis van woorden. Dat spelen met taal en tegelijk zo eenvoudig schrijven vind ik in één woord grandioos. Een paar voorbeelden? Een gemene haag (in plaats van gemeenschappelijke) – Zij viel bezield – Elke dag zag ze hoe de avond struikelde over Bult – Onhebbelijke zus met drie lichtgevende kinderen – Dierwaardig afscheid – Ik ben nog nooit een getekende vrouw geweest (hier in de letterlijke betekenis) – Op gebukte dagen komt de haag tot aan de schouders van de oude vrouw – De hond sterft na een adembenemende zucht. Stuk voor stuk originele en soms humoristische vondsten die me jaloers achterlaten. Rustgevend juweeltje in een uiterst mooie vormgeving.

Persuasive Copywriting: Cut Through the Noise and Communicate With Impact door Andy Maslen
*****

Topboek! Alleen al de inleiding en het naschrift brachten me meer inzichten bij over copywriting dan de vele cursussen die ik ooit heb gevolgd. Het uitgangspunt? Copywriting heeft veel meer te maken met psychologie dan met schrijftechniek. Je schrijft in de eerste plaats voor de mensen die je copy lezen en die je tot iets wil bewegen. Voordat je begint te schrijven hoor je te bedenken: “Wat wil ik dat mijn lezers doen?”, daar eerst een call to action rond te schrijven en dan pas je idee uit te werken. Als het kan in de vorm van een verhaal waarin je het geluk en gemak omschrijft dat je klant ervaart nadat hij je product of service in handen heeft. Grammatica en spelling pas je aan aan het niveau van je lezerspubliek. Een openbaring! Ook Andy Maslen is ooit gestart met de ABC-copywritingregels, nu volgt hij zijn eigen XYZ-regels. Ik volg.

Over dit boek schrijf ik binnenkort nog een uitgebreide blog want ik wil die kennis delen. Is hét boek van de gelezen boeken 2020 deel 3 dat me nog lang zal nablijven.

Gelezen boeken 2020 deel 3: de viersterrenboeken

Onzichtbare man door Ralph Ellison
****

Dit boek biedt geen fraai beeld van hoe in Amerika na WOII met de zwarte medemens wordt omgegaan. Het zwarte hoofdpersonage wordt voortdurend van het kastje naar de muur gestuurd, ook door mensen waar hij veel vertrouwen in heeft en die hem als vriend behandelen. Hij ziet zich overal geconfronteerd met kuiperijen, politieke agenda’s en schijnheiligheid. Leiders van de burgerbeweging tegen racisme verkondigen het een publiekelijk, maar achter de schermen doen ze net het omgekeerde van wat ze zeggen. Met de onzichtbare man als speelbal. Dat de meeste mensen – en zeker de mensen met macht – hypocrieten zijn, is niet nieuw. En dat er racisten rondlopen nog minder. Beide zaken lijken wel onuitroeibaar. Dit boek drukt ons nog eens met de neus op die feiten. Interessant en de moeite waard om te lezen. Wel opvallend: het hoofdpersonage is zo slim en hoogopgeleid en toch loopt hij naïef in alle valstrikken. Vreemd.

Epiloog bij Grote Verwachtingen door Geert Mak
****

Na ‘Grote verwachtingen’ ook dit coronavervolg gelezen. Man man man. Bij bepaalde passages kreeg ik de tranen in de ogen. Grote verwachtingen was al niet de meest optimistische lectuur, deze aanvulling maakt het alvast niet positiever. Wat ik zo goed vind aan Geert Mak? Dat hij de meest ingewikkelde zaken op een verstaanbare, eenvoudige en gestructureerde manier uitlegt. En dat heb ik graag, iemand die moeilijke zaken bevattelijk maakt. Dat basistalent zou iedere schrijver onder de knie moeten hebben. De hamvraag die Geert Mak stelt aan de toekomstige student geschiedenis in het jaar 2069: “Zal deze coronacrisis worden beschreven als een disruptieve of transformatieve gebeurtenis? Als een verregaande ordeverstoring of als het begin van grootse veranderingen?” Laten we hopen op dat laatste. Ik heb de indruk dat Geert Mak een fijn persoon is met het hart op de juiste plaats. Ook weer genoten van zijn beschrijvingen van imbeciele Trump.

Juni door Gerbrand Bakker
****

Dit is hét bewijs dat herkenbaarheid een niet te onderschatten factor is in de beoordeling van een literair werk. Bakker heeft het over Wieringerwaard, en laat ik die streek nu vrij goed kennen omdat mijn Nederlandse familie daar woont. De beschrijvingen van de uitgestrekte polders, slootjes, brugjes, boerenwoningen die er allemaal hetzelfde uitzien, Alkmaar, Schagen, Middenmeer… het is me allemaal bekend. Waar is de tijd dat wijlen nonkel Jan me beloofde: “Christine, ik zoek voor jou een rijke boerenzoon, dan kan je hier komen wonen!”. Blijkt trouwens dat neef Aiko nog met Gerbrand in de klas heeft gezeten, hoe ongelooflijk toevallig is dat! Mooi verhaal dat begint en eindigt met het bezoek van koningin Juliana aan Slootdorp. Aan het eind komen alle verhaallijnen samen, mooi, eenvoudig en indringend verteld vanuit verschillende perspectieven. Achter de stugge omgangsvormen gaan tragische gebeurtenissen schuil. Over emoties wordt niet gepraat, terwijl die zo aanwezig zijn.

Hier wonen ook mensen door Rob van Essen
****

Mijn vorige boek, ‘Normale mensen’ van Sally Rooney, was een voorbeeld voor studenten creatief schrijven hoe ze het NIET moeten aanpakken. Dit boek is hét perfecte voorbeeld voor studenten die WEL goede kortverhalen willen schrijven. De openingszinnen trekken je zo het verhaal in en je blijft lezen, nieuwsgierig naar wat komen gaat. De spanningsboog gunt je geen seconde pauze. Wat je leest is zo ver van je bed en tegelijk zo herkenbaar, en het einde verrast heel vaak. De bundel opent goed met een keigrappige ontmoeting tussen God en Richard Dawkins, en de rest van de bundel overtreft dit niveau nog met verve. Wat me opviel tijdens het lezen? Die mooie, lichtelijk melodieuze schrijfstijl. Ik bleef in een leuk ritme lezen zonder ook maar de minste hapering. De bundel bestaat uit toffe verhalen, geschreven in een eenvoudige, vlot lezende taal. Eerlijk? Meer heb ik niet nodig. Ik ben tevreden.

La Vraie Vie door Adeline Dieudonné
****

Vlot verteld verhaal over een opgroeiend meisje in een disfunctioneel gezin. De vader houdt alleen van whisky, tv-kijken en jagen. Tussen twee jachtpartijen door mishandelt hij zijn vrouw, later krijgt zijn dochter de volle laag. De moeder heeft alle hoop al lang laten varen, sjokt door het leven en heeft enkel oog voor haar dieren. De jongere broer spoort niet meer nadat hij getuige was van een afschuwelijk ongeluk met de ijsjesman. En de dochter? Die probeert haar marginale omgeving te ontvluchten door zich te verdiepen in de wereld van de fysica, idool Marie Curie achterna. De vechtlust van het meisje om haar broer te onttrekken uit de invloedssfeer van de vader is fenomenaal. Ze laat zich niet doen en daar houd ik wel van. Er zit veel geweld in het boek, maar het blijft meeslepend door de mooie beeldrijke taal. Ook van de eenvoudige schrijfstijl ben ik fan.

Want de avond door Anna Enquist
****

Verbazend hoe een leesbrein in mekaar zit! Anna Enquist vind ik een van de beste Nederlandstalige auteurs. ‘Het geheim’ en ‘Het meesterstuk’ staan in mijn toptien en ook andere van haar boeken eindigen hoog. Enkel ‘Kwartet’ vond ik een immense tegenvaller. En dan lees ik toch nog het vervolg! Gelukkig maar, want dit is weer een boek zoals ik van haar gewoon ben. Enquist vertelt over wat de aanslag in ‘Kwartet’ teweegbrengt bij de vier vrienden van het strijkkwartet. Ze reageren allemaal anders, maar bij elk van hen blijkt het leven volledig overhoop te zijn gehaald. Zoals vanouds slaagt Enquist erin hun psychologische toestand zodanig goed en meeslepend te beschrijven, dat je volledig begrijpt waarom de personages doen wat ze doen. Ook sterk is de beschrijving van het verwoestende effect dat het verlies van een kind op het leven van een ouder heeft. In één ruk uitgelezen.

Gelezen boeken 2020 deel 3: de driesterrenboeken

De Blinddoek door Siri Hustvedt
***

Vier verhalen over de belevenissen van een studente literatuur in New York. Ik dacht, ik lees er vlug één en begin dan aan mijn SEO-schrijfwerk. Maar ik bleef maar lezen, tot het boek uit was. Mooie meeslepende verhalen met een vleugje mysterie. Je wil gewoon weten wat er gebeurt en je blijft geïnteresseerd lezen. Prachtige stijl en puike karakteriseringen. Alleen met de laatste dertig pagina’s heb ik het lastig. Geloofwaardigheid is alles in een boek. Tot dertig pagina’s voor het einde ga ik méé, maar dan lees ik iets waarvan ik denk: “Dit is totale onzin”. Een koppel gaat uit elkaar, na een halve verkrachting, met een enorm zware filosofische conversatie. Ik dacht: “Neen, dit is er zo over”. En dat is jammer, want het zijn zulke mooie verhalen. Daarom drie sterren. Met een ander slot waren dat er gemakkelijk vier geweest. Want Siri kan schrijven!

Wanderland door Paul Baeten Gronda
***

Ik ken Paul Baeten Gronda alleen maar van zijn columns in De Morgen, en daar houd ik wel van. Genoeg om ook eens een roman van hem uit te proberen. En dat bleek een meevaller. Ik houd van het familieverhaal, de puntgave schrijfstijl en de vaak aanwezige humor. Sommige dialogen mogen er echt zijn. Het is het verhaal over een doodzieke papa die vier vrouwen heeft versleten en hier en daar een paar kinderen maakte. Die groeien op als verweesde halfbroers en -zussen zonder elkaar echt te kennen, op enkele korte ontmoetingen na. Nu de vader zijn laatste dagen doormaakt, komen ze allemaal nog even samen om afscheid te nemen. En zoiets is altijd spannend en onvoorspelbaar. Hier en daar missen de karakters wat diepgang, maar dat is niet altijd slecht, dan doe je gewoon een beroep op je eigen fantasie. Ik ga meer van hem lezen.

De buitenvrouw door Joost Zwagerman
***

Aangenaam lezend boek, tot ongeveer driekwart. Dan begint alles onwennig aan te voelen. Het is het verhaal van een leerkracht Nederlands die een fantastisch huwelijk heeft, inclusief nagenoeg perfecte seks. Toch vindt hij het nodig om een Surinaamse, eveneens getrouwde collega, als minnares te nemen. Hij heeft geen enkel schuldgevoel over zijn overspel, en zelfs over het gebrek aan schuldgevoel voelt hij zich niet schuldig. Alleen de vrees om betrapt te worden gaat nooit weg en levert hem slapeloze nachten op. Verder wordt hij overgevoelig voor racistische opmerkingen die door vrijwel iedereen in zijn omgeving worden geuit, ook al ‘bedoelen’ ze het allemaal niet zo. Het boek is een onbewuste aanklacht tegen het racisme dat bij veel Nederlanders aanwezig is en die verlangen naar het leven van vroeger. Soms een beetje belerend. Véél seks in het boek, waarvan sommige fragmenten aanspraak maken op de titel Slechtste seksscène van het jaar.

Lijmen / Het Been door Willem Elsschot
***

Eindelijk dit boekje gelezen! Ik kende het enkel van een kort fragment in de Nederlandse les in het middelbaar. Ik wist niet eens dat het twee boeken waren, waarvan het tweede verder bouwt op een detail in het eerste. Nu ja, een detail, een groot detail dan toch. Het eerste deel vind ik echt goed ook al is de stijl een beetje oubollig. Het gaat over ‘marketing’ avant la lettre, al in 1934 – het jaar van verschijnen – bleek dat een en al bedriegerij. Goed beeld van een tijd waarin de zuilen nog springlevend zijn. Liberalen versus socialisten en katholieken. Vlaamssprekenden versus Franssprekenden. Alhoewel, Vlamingen die vooruit willen, spreken toch gewoon Frans! Ook daar bedriegerij eerst. Het Been kan me minder bekoren dan Lijmen. Dat verhaal gaat soms te veel de juridische toer op. Bovendien valt het me moeilijk te begrijpen waarom gewetenloze superbedrieger Boormans opeens wereldverbeteraar wil worden.

Jungle Rudy door Jan Brokken
***

Een boek van Jan Brokken gaat gegarandeerd over buitengewone mensen, ook hier. Brokken reconstrueert het wonderbaarlijke leven van de Nederlander Rudolph Truffino. Die verlaat het comfort van de beschaafde wereld om in nauw contact te gaan leven met de natuur en inheemse junglebevolking in Venezuela, tussen de gevaren van de Grote Sabana en de waterval van Auyan Tepui. Prachtig is het daar! De natuurbeschrijvingen en begeleidende foto’s zijn een echte meerwaarde. ‘Jungle Rudy’ heeft een open en rusteloos karakter en is een dromer die zich laat leiden door emoties. Zijn hut in de jungle staat vol boeken en muziek, aangeleverd per vliegtuig, de enige manier van transport. Je moet al piloot zijn om daar te kunnen leven. Voortdurend voel je de aanwezigheid van dieren waarvan slechts één beet een pijnlijke dood betekent. IJzersterke biografie. Alleen het laatste deel waarin Brokken zelf op tocht gaat, vind ik er te veel aan.

Gelezen boeken 2020 deel 3: de tweesterrenboeken

De buitenstaander door Stephen King
**

Ik kom er eerlijk voor uit: ik ben een echte Stephen King-fan. Vrijwel alle boeken die ik van hem heb gelezen vond ik subliem. Zijn 22-11-1963, over de moord op Kennedy en hoe die te verijdelen, beschouw ik als zijn absoluut hoogtepunt. Pure genialiteit. Twee van zijn boeken vond ik iets minder. Een ervan is Mr. Mercedes, de tweede is deze. Het is weer zo’n dik boek, zoals we van hem gewoon zijn, maar voor de eerste keer schoot me de gedachte door het hoofd dat King toch wel veel woorden gebruikt. Te veel woorden, te veel details, te veel info. Hij vult ongeveer alles in en laat weinig over aan de intelligentie en de fantasie van de lezer. De intro is bijvoorbeeld meer dan 100 pagina’s lang. Veel te breed uitgesmeerd. Iets beknopter schrijven zou het boek ten goede komen. Zeker niet zijn beste.

Gelezen boeken 2020 deel 2: de (vele) eensterrenboeken

Daar waar de rivierkreeften zingen door Delia Owens
*

Dit boek gekocht omdat ik overal hartstochtelijke kreten van ‘Mooi!’ las. Maar al meteen bij aankoop had ik door dat ik fout zat. Een uitgave van The House of Books, begot! Bij aankoop was me dat ontgaan, maar dat zegt al veel, zoniet alles. En inderdaad, dit boek is dus niet goed hé. Het is een mix van een totaal ongeloofwaardig Bouquetje en een middelmatig detectiveverhaal, in een pseudo-literaire stijl met soms zéér vergezochte metaforen. Wolken als blazende bolvormige perziken? Voorspelbare karakters, voorspelbare verhaallijnen, zuchten en smachten. Ik heb het boek uitgelezen, omdat ik nu eenmaal alles uitlees, maar ik vond het steeds slechter worden. Ik had zo de B-film voor ogen die ze van het verhaal zullen gaan maken. Het beste aan het boek? De mooie cover. De moraal van het verhaal? Geloof het nooit als mensen een boek uitsluitend samenvatten met de woorden ‘Gruwelijk mooi’ of zelfs ‘Adembenemend’.

De erfenis van het verlies door Kiran Desai
*

Wat ben ik blij dat ik deze 430 verschrikkelijke pagina’s achter de rug heb. Saaie, vervelende literatuur over slechte karakters die alleen maar irritatie opwekken. Indië is een aartsmoeilijk land om te begrijpen als westerling. De culturen, gewoontes, omgangsvormen, politiek en clashes tussen de verschillende bevolkingsgroepen…, het is allemaal zo ingewikkeld. Maar van dit boek dat de Man Booker Prize heeft gewonnen, verwachtte ik toch iets extra’s. Temeer omdat een kennis het boek aanraadde als één van de tien beste boeken die hij ooit in handen had gehad. Vooral het einde was volgens hem het meest romantische proza dat hij ooit had gelezen. Ik ben dus blijven lezen, ferm tegen mijn goesting, want ik was benieuwd naar die laatste pagina’s. Maar die waren even slecht, en van de beloofde romantiek heb ik niets gemerkt. Grote tegenvaller.

Normale mensen door Sally Rooney
*

Wat een gedrocht! Deze roman is nog een gradatie erger dan ‘Rivierkreeften’. Dit is géén literatuur, wel een feelbadroman geschreven in een slechte, infantiele schrijfstijl vol vreselijke metaforen als ‘De zon brandt in zijn nek als de blik van een mens’. De structuur is ergerlijk doorzichtig. Iets vertellen, dan het volgende hoofdstuk – met titels als ‘1 maand later’ – beginnen met de beschrijving van een nieuwe situatie, om dan amper een paar pagina’s later expliciet uit te leggen hoe het zo ver is gekomen. Lachen met de lezer noem ik dat. Een beginnende student creatief schrijven die hetzelfde doet wacht een flinke onvoldoende. Ook het pseudo-psychologisch geleuter is er ver over. Ik dacht voortdurend: ”Bestaan er werkelijk mensen die zo reageren?” Eén voorbeeld van de vele? Connell ziet Marianne staan als een “stuk religieuze kunst” en heeft opeens zin om met zijn auto tegen een boom te rijden. Gelukkig een leenboek…

S. door J.J. Abrams
*

Ben jij een lezer die zijn boeken kaft, nooit een zin onderstreept, iets in een boek schrijft – wie doet dat nu! – of ezelsoren maakt? Lees dit boek dan NIET, want je botst hard en frontaal met je grootste ergernissen. Dit boek staat volgekrabbeld met opmerkingen in allerlei kleuren, vormen en handschriften. Een naar het schijnt leuke schriftelijke conversatie tussen twee lezers van een bibliotheekboek. Ik kan er niet over oordelen, want na het lezen van het vrijwel onverstaanbare basisverhaal ben ik afgehaakt. Je hoort eerst het basisverhaal te lezen, inclusief onverstaanbare voetnoten. Dan de krabbels in de kantlijnen, in de juiste volgorde van kleur (!). Om dan een lichtpuntje aan het eind van de horizon te ontwaren. Dit is geen boek, dit is spielerei à la “Mama, kijk eens! Zonder handen!”. Ik hou ervan een verhaal te lezen dat ik begrijp. Puzzelen doe ik wel op andere momenten.

Ik kreeg deze tip van een vriend die wist dat Het Kaartenhuis van Danielewski mijn favoriete boek is. Dat boek zou ermee te vergelijken zijn. Mijn mening? Het Kaartenhuis is zoveel beter! Daar schrijf ik ook nog eens een onderstebovenblog over, beloofd!

Lees al mijn recensies op Goodreads.

Zo, wat vind je van mijn lijst gelezen boeken 2020 deel 3?

Laat gerust weten of je mijn oordelen volgt, en zo niet, waarom niet? Tot de volgende!

© C’bon

Ook geïnteresseerd in deze blog?

Zou ik hetzelfde doen als De Rechtvaardigen van Jan Brokken?